از مهمترین الزامات الگوی مشارکتمحور سیاستگذاری، حضور نهاد علم و دانشگاه در فرایندهای تصمیمسازی است. سیاستگذاری مشارکتی و الگوی مشارکت و تصمیمسازی از پایین به بالا نیاز به بستر و زمینهای برای اجرایی شدن دارد. «شبکه ملی جامعه و دانشگاه» بستری برای سیاستگذاری مشارکتی، و همچنین حضور فعال نهاد علم و دانشگاه در حل مسائل جامعه و ایفای مسئولیت اجتماعی دانشگاه است.
از این رو ماموریت اصلی این شبکه را می توان تسهیل الگوی سیاستگذاری مشارکتی و ایفای نقش مسئولیت اجتماعی دانشگاه تعریف نمود.
اهداف اصلی شبکه نیز عبارتند از:
شبکه از سه ضلع اصلی تشکیل شده است. این سه ضلع عبارتند از نخبگان دانشگاهی؛ نمایندگان بخش خصوصی و جامعه مدنی؛ مدیران و کارشناسان دستگاههای اجرایی.
ارکان اجرایی شبکه نیز با حضور چهار دستگاه الف) وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ ب) مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری؛ ج) وزارت کشور؛ و د) سازمان برنامه و بودجه به عنوان همکاران اصلی پروژه تعریف شده است.
با توجه به مأموریتهای شبکه ملی جامعه و دانشگاه و در راستای تحقق این مأموریتها و اهداف نیاز است که ارکان اجرایی این شبکه در سطوح متفاوت (ملی تا استانی) و با همکاری دستگاههای مختلف کشور شکل بگیرد. نمودار ذیل ساختار عملکردی شبکه را نشان میدهد.
ارکان شبکه شامل شورای سیاستگذاری، شورای هماهنگی، دبیرخانه مرکزی و واحدهای استانی است. شورای سیاستگذاری بهمنظور ایجاد تفاهم و برقراری تعامل بین دستگاههای ذینفع و ذیربط تشکیل شده است. وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری ریاست شورا را بر عهده دارد. علاوه بر آن وزیر کشور، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی و رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری عضو شورا هستند. همچنین معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم بهعنوان دبیر شورای سیاستگذاری در جلسه شرکت مینماید. شورای هماهنگی بهمنظور هماهنگی، برنامهریزی، حمایت و هدایت شبکه تشکیل شده است. اعضای این شورا عبارتاند از معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری (رئیس شورا)، معاون پژوهشی مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، معاون توسعه امور علمی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامهریزی، قائممقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی، یکی از رؤسای شعب استانی با معرفی رئیس شورا و یکی از مدیران حوزه معاونت فرهنگی و اجتماعی (دبیر شورا). نمودار ذیل ساختار اجرایی شبکه ملی جامعه و دانشگاه را نشان میدهد.